Contact
contact
Locatie en route
route
zoek
Zoek in de site

in de media

blogs

Nieuws

Auroralaan 31 - blog

Auroralaan 31

In het eerste deel las u in de bijdrage van Jolanda van Rij over haar oom Sylvain die gedrogeerd als ‘volwassen vondeling’ op straat werd gelegd om te voorkomen dat de onderduikers aan de Auroralaan 31 door de nazi’s ontdekt zouden worden.

De hoge heg voorkomt inkijk, maar is geen partij voor kwaadwillende buurtgenoten die wel wat extra inkomsten kunnen gebruiken. De heg biedt evenmin bescherming tegen NSB’ers, politieagenten of nazi’s. Waakzaamheid blijft geboden.

Naast Sylvain, vader en stiefmoeder verbleven er in die tijd meer Joden aan de Auroralaan 31. Onder hen was ook Emanuel Josuel Joëls. Zijn verloofde was de in Apeldoorn geboren Hetty van Son, maar zij verbleef op een ander onderduikadres in Apeldoorn. Hetty van Son is ook de zus van Sal van Son (1921-2020) en Freddy van Son (1918-1943).

De Familie Schurink die onderduik verleende aan Emanuel, Sylvain en een aantal anderen probeerde hun sociale leven zo goed mogelijk intact te houden. Zichzelf helemaal isoleren of tegen de gewoonte in niemand meer thuis uitnodigen zou argwaan op kunnen roepen in de eigen de vrienden- en kennissenkring.

Op een dag kwam er een dame op visite met haar hond. De vrouw gaf iets lekkers en vroeg aan haar viervoeter: “En wat zegt ie dan?” Sylvain, die dat hoort maar verscholen zat, zei: “Waf waf”. Gelukkig wordt het niet opgemerkt of de opmerking wordt door de gasten toegeschreven aan een van de kinderen Schurink. Het is wel een signaal of de bevestiging dat Sylvain een gevaar vormt. Met een goed overleg met de huisarts wordt hij platgespoten en ‘te vondeling gelegd’.

Bep, de zus van Emanuel Joëls, neemt de plek in van Sylvain. Emanuel en Hetty houden met brieven contact: de kinderen Schurink zorgen dat de handgeschreven teksten van A naar B gaan. Ook een zelfgemaakte stripreeks komt op die manier bij Hetty terecht. De onderduikers doen ook wat terug. Zo helpt Emanuel de kinderen met hun huiswerk; vooral het rekenen vraagt om bijles. Zouden de kinderen niet bang zijn geweest zich een keer in de klas te verspreken? Bijvoorbeeld als ze van de leerkracht een compliment kregen voor het goede cijfer dat ze behaald hadden?

Meneer Schurink moet zich op een dag melden voor ‘werk in Duitsland’. Hij duikt onder in zijn eigen huis. Als de zoon de nazi’s binnen moet laten omdat zijn vader zich niet gemeld heeft, reageert hij adequaat en blijft het adres veilig voor de onderduikers.

In huis wordt op een landkaart de opmars van de geallieerden op geïmproviseerde wijze weergegeven. De illegale radio die op zolder staat is daarbij een onmisbare schakel. In de laatste dagen voor de bevrijding van Apeldoorn – op 17 april 1945 – is er geen landkaart meer nodig. Er zijn veel beschietingen te horen, enkele bruggen worden vernietigd en sommige Duitsers verdwijnen bepakt en bezakt met de fiets uit het dorp. Emanuel en de 10 andere bewoners van het huis aan de Auroralaan moeten dekking zoeken: de tafels dienen als schild tegen granaten die rond het huis vliegen.

Jaren van onderduik zijn voorbij. Later zou blijken welke familieleden nooit meer zouden terugkomen.

terug naar overzicht
terug naar overzicht

Draai je telefoon
voor de beste beleving