Contact
contact
Locatie en route
route
zoek
Zoek in de site

in de media

blogs

Nieuws

De man uit Wiesel II - blog

De man uit Wiesel

In het eerste deel van dit blog ging het over de start van een ‘geslaagde’ dag voor Jodenjager Jannes Doppenberg. In Wiesel had hij twee Joden opgepakt en de man die hen onderdak bood was tijdens het verhoor bezweken onder de druk. Een getuignis komt van een Joods echtpaar dat in een roggeveld verscholen heeft gezeten.

Met het vooruitzicht vrijgelaten te worden, vertelt hij dat hij inderdaad wel een adres kan achterhalen waar Joden verborgen zitten.

Via fruitkweker Eelco Nicolai (Bergum, 1901), wonend aan Hulleweg 34 in Beekbergen, zou Hendrik Van Wilpe meer informatie moeten kunnen loskrijgen, zo vertelt hij aan Jannes Doppenberg. Samen met diender Lamberts (in burgerkleding) fietst Van Wilpe naar Beekbergen. De agent blijft op afstand en door de invallende schemer is het uiterlijk van deze persoon niet goed te zien. Nicolai verklaarde na de oorlog: “Bij mijn zwager Westerik, wonende aan de Dorpsstraat [43] te Beekbergen zaten indertijd 4 Joodsche menschen, namelijk de familie Gompers, bestaande uit man, vrouw en 2 kinderen, ondergedoken. Door de razzia begin oktober 1942 is dit gezin bij mij gekomen”.

Het betreft Mozes Gompers, zijn vrouw Bertha Gompers-Visser en hun kinderen Grietje Reina Charlotte Gompers en David Benjamin Gompers. Het gezin heeft hun eigen woning in Deventer verlaten en houdt zich al een tijd schuil.

De dag na de eerdergenoemde razzia in oktober 1942 worden zij overgebracht naar het huis van Verhoef aan de Groenendaalseweg 34 II in Loenen. Salomon Pomeranz (Chernowitz, 1905) en zijn vrouw Cycilia Pomeranz-Bildner (Skole, 1905), inwoners van Enschede, zitten al sinds december 1942 door bemiddeling door dominee Overduin te Enschede verscholen op ditzelfde adres.

Van Wilpe zegt dat hij voor het gezin Gompers een nieuw onderduikadres heeft en om die reden graag met het gezin wil spreken. Nicolai kijkt in zijn getuigenis terug op het vreemde gesprek dat hij had: “Van Wilpe deed nogal zenuwachtig en wilde nog dienzelfden avond de zaak zogenaamd ‘voor elkaar’ zien te krijgen. Hij drong er zeer sterk op aan, dat ik mij met hem nog dienzelfden avond met die Joodsche familie in Loenen in verbinding zou stellen. Hierbij moet ik opmerken, dat Van Wilpe wel wist dat die Joodsche menschen in Loenen waren ondergedoken, doch het adres was hem niet bekend.” Nicolai ziet het niet zitten om die avond nog de deur uit te gaan en vraagt Van Wilpe de volgende ochtend terug te komen.

Het is donderdag 24 juni 1943 geworden.

Nicolai en Van Wilpe fietsen samen naar het adres in Loenen: “... teneinde de verplaatsing van de familie Gompers te bespreken.” Wat Nicolai niet weet is dat Van Wilpe de nacht op het politiebureau heeft moeten doorbrengen en dat hij zojuist met agenten naar café De Smittenberg is gefietst. Zo heeft de Jodenploeg (Doppenberg, Van Est en Lambers) al fietsende een handige uitvalsbasis ten opzichte van het hoofdbureau in Apeldoorn. In het café zullen de dienders wachten tot Van Wilpe het exacte adres komt melden.

Ondertussen komen Nicolai en Van Wilpe aan bij het onderduikadres maar mevrouw Verhoef vertelt dat haar man afwezig is. Hij is bosbessen plukken. Het is duidelijk dat zij niet zonder haar man een beslissing zal nemen. De mannen zoeken vervolgens een uur lang in het bos, maar vinden meneer Verhoef niet. In de tussentijd wordt agent Lamberts in het café onrustig. Hij heeft het idee dat Van Wilpe hem besodemieterd heeft, niet wetende dat hij ondertussen in de bossen op zoek is naar meneer Verhoef. Doppenberg maakt duidelijk dat hij totaal niet bang is dat Van Wilpe niet terugkeert: “Maak je daar maar geen zorgen over, die komt absoluut terug”. Schijnbaar zelfverzekerd over de druk die hij op Van Wilpe heeft uitgeoefend. Van Wilpe keert inderdaad terug met het juiste adres en vertelt hen over de kelder die speciaal voor de onderduik is gemaakt, en dat deze met een houten schot is afgedekt.

In het vervolg van dit blog leest u hoe Van Wilpe op het onderduikadres terecht komt.

terug naar overzicht
terug naar overzicht

Draai je telefoon
voor de beste beleving